BỆNH PHÓ THƯƠNG HÀN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ

III-Bệnh phó thương hàn:

  1. Nguyên nhân:

- Bệnh phó thương hàn là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Samolella Choleraesuis (vi khuẩn phó thương hàn lợn) gây ra. Lợn ở mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh, phổ biến là lợn con từ cai sữa đến 4 tháng tuổi, ít khi xảy ra ở lợn đến 6 tháng tuổi (chỉ thấy mắc bệnh ở thể mạn tính).

- Vi khuẩn gây bệnh có khả năng tồn tại ngoài môi trường, nếu lợn gặp phải điều kiện bất lợi gây stress như thời tiết thay đổi lúc giao mùa, lúc cai sữa cho lợn con, vận chuyển lợn đi xa, nhập đàn, thay đổi thức ăn một cách đột ngột, thức ăn bị nấm mốc, do ký sinh trùng,…lúc này vi khuẩn sẽ xâm nhập vào cơ thể lợn lây qua đường tiêu hóa (gây bệnh cấp tính trên lợn con). Ngoài ra lợn nái mang thai có thể truyền bệnh cho bào thai.

 2. Triệu chứng, bệnh tích:

 a. Triệu chứng

* Thể cấp tính:

- Lợn sốt cao từ 41 – 41.5⁰C. Giai đoạn đầu lợn táo bón, bí đại tiện, nôn mửa. Sau đó, lợn tiêu chảy phân lỏng màu vàng có mùi rất thối, đôi khi có lẫn máu, con vật kêu la đau đớn do viêm dạ dày, viêm ruột nặng.

- Lợn thở gấp, ho, suy nhược do bị mất nước. Cuối thời kỳ bệnh, da tụ máu thành từng nốt, đỏ ửng rồi chuyển thành màu tím xanh ở tai, bụng, mặt trong đùi ngực. Bệnh tiến triển trong 2-4 ngày, lợn gầy còm, còi cọc, tiêu chảy nhiều rồi chết, với biểu hiện ở bụng và chân có vết tím bầm.

* Thể mạn tính:

- Lợn gầy yếu dần, ăn uống giảm sút, chậm lớn thiếu máu, da xanh, có khi trên da có những mảng đỏ hoặc bầm tím.

- Lợn tiêu chảy phân lỏng vàng rất hôi thối.

- Lợn thở khó, ho, sau khi vận động con vật thường mệt nhọc, đi lại khó khăn. Bệnh kéo dài trong vài tuần, một số có thể khỏi bệnh nhưng chậm lớn.

                   b. Bệnh tích:

* Thể cấp tính:

- Lách sưng to, đặc biệt là 1/3 phần ở giữa sưng to hơn, dai như cao su màu xanh thẩm.

- Hạch lâm ba sưng, tụ máu, xuất huyết.

- Gan tụ máu có nốt hoại tử bằng hạt kê.

- Thận có những điểm hoại tử ở vỏ thận.

- Phổi tụ máu và có các ổ viêm, ruột sưng nhiểu nước.

- Niêm mạc dạ dày và ruột viêm đỏ, có điểm xuất huyết, đôi khi có vết loét như hạt đậu.

Thể mạn tính:

- Bệnh tích chủ yếu ở dạ dày và ruột.

- Niêm mạc dạ dày và ruột viêm đỏ từng đám. Ở ruột già và ruột non có nhiều đám loét bờ cạn, những đám loét này phủ fibrin.

- Lách không sưng, đôi khi có những nốt hoại tử to bằng quả mận.

- Gan có nốt viêm hoại tử màu xám bằng hạt đậu.

3. Phòng và điều trị

  a. Phòng bệnh

- Mua lợn từ nơi không có bệnh, cách ly và theo dõi ít nhất 2 tuần rồi mới nhập đàn.

- Vệ sinh phòng bệnh: định kỳ sát trùng chuồng trại, máng ăn, máng uống, đảm bảo cung cấp đủ thức ăn và uống sạch, không cho lợn ăn thức ăn hôi thiu, ẩm mốc.

- Nên áp dụng biện pháp cùng vào – cùng ra, chuồng sẽ được để trống khoảng 5-7 ngày.

- Phải sát trùng chuồng trại và dụng cụ thật kỹ sau mỗi lứa lợn.

Phòng bệnh bằng vaccine:

- Định kỳ tiêm phòng vaccin phó thương hàn cho lợn con và lợn thịt theo quy trình tiêm phòng vaccine tại địa phương. Riêng đối với lợn nái, nên tiêm trước khi phối giống 10-15 ngày là tốt nhất, để lợn con sinh ra có khả năng miễn dịch do sữa mẹ truyền sang chống bệnh trong thời gian đầu.

  b. Điều trị bệnh

Có thể sử dụng một trong các loại thuốc kháng sinh sau:

-         Clorfenicol, liều 1ml/20 kg thể trọng

-         Gentamycine 20-50 mg/kg, 2 lần/ngày

-         TyloPC, TyloDC, liều 1-2 ml/10 kg thể trọng

Kết hợp thuốc bổ trợ:

-         Vitamin B1 2,5%, liều 5 ml/con/2-3 tháng tuổi

     -Vitamin C 5%, liều 5-10 ml/con/2-3 tháng tuổi, chia làm 2 lần/ngày. Liệu trình điều trị 3-5 ngày liên tục.

- Ngoài ra, dùng các loại bổ sung chất điện giải và mất nước như dung dịch glucose 5% (sinh lý ngọt), chlorua natri 0,9% (sinh lý mặn).

- Liều tiêm cho cả 2 dung dịch là 200-300 ml/con/lần/ngày (có thể tiêm riêng từng loại dung dịch hoặc pha chung 1 lần dung dịch tiêm sinh lý ngọt và sinh lý mặn, theo tỷ lệ 1/1).

- Phổi viêm sưng có ổ hoại tử màu vàng xám.

                       Trang trại heo rừng Phương Thoa -Bình Định

                Liên hệ: 034 509 59 89 hoặc 093 197 59 89 ( Anh Phương)